Sáp nhập TP Cần Thơ – Hậu Giang – Sóc Trăng: Trung Tâm Kinh Tế Sông – kinh tế Biển của vùng Đồng Bằng Sông Cửu Long

26 Tháng 5, 2025

Sáp nhập Cần Thơ, Hậu Giang, và Sóc Trăng thành TP Cần Thơ mới là bước tiến chiến lược, đưa Đồng bằng sông Cửu Long (ĐBSCL) vươn tầm khu vực châu Á. Với diện tích 6.360,8 km², dân số 3,186 triệu người, và GRDP tổng hợp 217.587,2 tỷ đồng, tỉnh mới không chỉ kế thừa thế mạnh nông nghiệp, thủy sản mà còn tạo động lực phát triển kinh tế biển, du lịch văn hóa, và năng lượng tái tạo. Trung tâm hành chính tại TP. Cần Thơ, tỉnh mới sở hữu cảng Cái Cui, Trần Đề, sân bay quốc tế, và di sản chợ nổi Cái Răng, văn hóa Khmer. Bài viết này phân tích sâu sắc tình hình trước và sau sáp nhập, những điểm nhấn kinh tế – xã hội, và triển vọng của Tỉnh Cần Thơ mới, so sánh với các mô hình quốc tế như Kerala (Ấn Độ) và Zeeland (Hà Lan) để làm rõ tiềm năng và thách thức.

Xem thêm:

Phân tích Quy hoạch và Tiềm năng phát triển Bất động sản TP.Cần Thơ

Kinh tế đêm tại Cần Thơ: Cơ hội phát triển kinh tế địa phương

Tóm tắt quy hoạch du lịch thành phố Cần Thơ giai đoạn năm 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050

Tóm tắt quy hoạch thành phố Cần Thơ đến năm 2035 và tầm nhìn đến 2050

Tóm tắt quy hoạch du lịch Tỉnh Hậu Giang giai đoạn năm 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050

Quy hoạch Khu công nghiệp- Cụm công nghiệp tỉnh Hậu Giang giai đoạn 2021-2030, tầm nhìn 2050

Kinh tế đêm Hậu Giang: Khai thác tiềm năng du lịch và thương mại

Tóm tắt Quy hoạch phát triển khu công nghiệp – cụm công nghiệp tỉnh Sóc Trăng giai đoạn 2021 – 2030, tầm nhìn đến năm 2050

Mục lục

Tình hình kinh tế – xã hội trước sáp nhập

Cần Thơ: Trái tim kinh tế ĐBSCL

Cần Thơ, diện tích 1.440,4 km², dân số 1,2589 triệu người, là trung tâm kinh tế, giáo dục, và logistics của ĐBSCL. GRDP năm 2024 đạt 118.491,21 tỷ đồng (tăng 5,73%), dẫn đầu nhờ thủy sản (cá tra xuất khẩu 1,5 tỷ USD), dịch vụ (tổng mức bán lẻ 129.776 tỷ đồng), và công nghiệp chế biến (IIP tăng 7%). Cảng Cái Cui (500.000 TEU/năm) và sân bay quốc tế kết nối Singapore, Bangkok là lợi thế lớn. Du lịch sông nước với chợ nổi Cái Răng (di sản phi vật thể quốc gia) thu hút 5 triệu lượt khách, doanh thu 420.000 triệu đồng. Hạ tầng giao thông (QL1A, QL91, cầu Cần Thơ) hỗ trợ liên kết vùng.

Hạn chế: Diện tích nhỏ hạn chế mở rộng, ngập lụt mùa mưa, và lao động kỹ năng cao còn thiếu (tỷ lệ đào tạo 23,3%). Di cư nhập cao (8,2‰) gây áp lực đô thị.

Hậu Giang: Cường quốc nông nghiệp

Hậu Giang, diện tích 1.622,2 km², dân số 0,7283 triệu người, đạt GRDP 58.504,99 tỷ đồng (tăng 7,31%). Lúa gạo (2,5 triệu tấn/năm) và thủy sản nước ngọt (200.000 tấn) đóng góp xuất khẩu 0,5 tỷ USD. Chợ nổi Ngã Bảy và du lịch sinh thái thu hút 1,5 triệu lượt khách, doanh thu 126.000 triệu đồng. Gần Cần Thơ, Hậu Giang có tiềm năng logistics nông sản qua kênh xáng và khu công nghiệp Tân Phú Thạnh.

Hạn chế: Công nghiệp, dịch vụ kém phát triển, đô thị hóa thấp (30%), và lao động đào tạo thấp (13,7%). Xuất cư cao (-8,4‰) làm mất lao động trẻ.

Sóc Trăng: Tiềm năng kinh tế biển và văn hóa

Sóc Trăng, diện tích 3.298,2 km², dân số 1,1988 triệu người, có GRDP 40.591 tỷ đồng (tăng 7,31%). Thủy sản biển (tôm 200.000 tấn, xuất khẩu 1 tỷ USD) và điện gió (1.000 MW, 100 MW hoạt động) là trụ cột. Văn hóa Khmer (Chùa Dơi, lễ Ok Om Bok) và biển Trần Đề thu hút 2 triệu lượt khách, doanh thu 32.704 triệu đồng. Cảng Trần Đề (tiềm năng 1 triệu TEU) mở ra cơ hội logistics biển.

Hạn chế: Hạ tầng giao thông yếu, xâm nhập mặn giới hạn canh tác, và GRDP thấp nhất. Di cư xuất cao (-10,8‰) làm giảm lao động.

Hạn chế chung

Cả ba tỉnh phụ thuộc nông nghiệp, thủy sản với giá trị gia tăng thấp, chịu tác động mạnh từ biến đổi khí hậu (ngập lụt, xâm nhập mặn). Quy mô kinh tế nhỏ, hạ tầng giao thông chưa đồng bộ (thiếu cao tốc liên vùng), và lao động kỹ năng cao hạn chế (tỷ lệ đào tạo trung bình 16%) cản trở liên kết vùng và quốc tế.

Tình hình kinh tế – xã hội sau sáp nhập

Kinh tế

Tỉnh Cần Thơ mới đạt GRDP 217.587,2 tỷ đồng (tăng 6,5%), FDI lũy kế 3.442,98 triệu USD, và xuất khẩu nông – thủy sản 3 tỷ USD. Nông nghiệp (lúa 4,7 triệu tấn, thủy sản 900.000 tấn) kết hợp kinh tế biển (cảng Trần Đề, điện gió 1.000 MW) tạo chuỗi giá trị toàn cầu. Công nghiệp chế biến (IIP tăng 7%) và logistics biển được thúc đẩy nhờ cảng Cái Cui (500.000 TEU) và Trần Đề (tiềm năng 1 triệu TEU). Khu kinh tế Định An và ven biển Sóc Trăng thu hút FDI đa ngành, từ năng lượng đến chế biến.

Xã hội

Dân số 3,186 triệu người và lao động 1,6552 triệu (đào tạo 17,63%) tạo thị trường tiêu dùng lớn và nguồn nhân lực dồi dào. Văn hóa đa dạng (Khmer ~30% ở Sóc Trăng, Kinh, Chăm) là nền tảng cho du lịch và giáo dục. Đô thị hóa trung bình 46,06% (Cần Thơ 74%, Sóc Trăng 25%) phản ánh tiềm năng phát triển đô thị. Tuy nhiên, di cư thuần âm (-4,25‰) và chênh lệch thu nhập (Cần Thơ 94,12 triệu đồng/năm, Sóc Trăng 33,86 triệu đồng) đòi hỏi chính sách cân bằng.

Du lịch

Du lịch Tỉnh Cần Thơ mới thu hút 8,5 triệu lượt khách, doanh thu 578.704 triệu đồng. Sản phẩm đa dạng: chợ nổi Cái Răng, lễ hội Tây Đô, văn hóa Khmer (Chùa Dơi, Ok Om Bok), biển Trần Đề, và sinh thái Hậu Giang (vườn cò, vườn cây ăn trái). Hạ tầng du lịch từ Cần Thơ hỗ trợ tour liên kết vùng, nhưng chênh lệch phát triển (Cần Thơ dẫn đầu) cần được thu hẹp.

Hạ tầng giao thông

Hệ thống giao thông nội tỉnh (QL1A, QL91, ĐT934, ~750 km) kết nối cầu Cần Thơ, cảng Cái Cui, Trần Đề, và sân bay quốc tế. Cao tốc Cần Thơ – Cà Mau (đang triển khai) tăng liên kết ĐBSCL và TP.HCM. Tuy nhiên, chênh lệch hạ tầng (Cần Thơ hiện đại hơn Sóc Trăng) và chi phí logistics cao (đặc biệt ở nông thôn) là thách thức lớn. Đường liên huyện yếu và ngập lụt mùa mưa cần đầu tư nâng cấp.

Thách thức

Sáp nhập tạo quy mô lớn nhưng cũng làm nổi bật chênh lệch phát triển: Cần Thơ vượt trội về GRDP, hạ tầng, trong khi Sóc Trăng, Hậu Giang phụ thuộc nông nghiệp. Biến đổi khí hậu (xâm nhập mặn, sạt lở) và thiếu lao động kỹ năng cao (đào tạo 17,63%) cản trở tăng trưởng bền vững. Quản lý hành chính phức tạp sau sáp nhập đòi hỏi chính sách đồng bộ.

Những điểm nhấn chính của Tỉnh Cần Thơ mới

Quy mô kinh tế vượt trội: GRDP 217.587,2 tỷ đồng, dân số 3,186 triệu, và FDI lũy kế 3.442,98 triệu USD đặt Tỉnh Cần Thơ mới ngang tầm Hải Phòng, Đà Nẵng. Xuất khẩu thủy sản (3 tỷ USD) và công nghiệp chế biến (IIP tăng 7%) là động lực tăng trưởng, tương tự Kerala với xuất khẩu thủy sản và gia vị.

Kinh tế biển Cần Thơ: Bờ biển 72 km (Sóc Trăng) và cảng Trần Đề (tiềm năng 1 triệu TEU) mở ra cơ hội logistics biển, xuất khẩu tôm, cá tra. Cảng Cái Cui (500.000 TEU) củng cố vai trò cửa ngõ ĐBSCL, học hỏi mô hình cảng Kochi (Kerala) trong thương mại quốc tế.

Du lịch văn hóa Cần Thơ: Kết hợp chợ nổi Cái Răng (di sản quốc gia), văn hóa Khmer (Ok Om Bok), và biển Trần Đề tạo hành lang du lịch sông – biển độc đáo, dự kiến đạt 10 triệu lượt khách vào 2030. Zeeland (Hà Lan) với du lịch sinh thái và di sản là hình mẫu lý tưởng.

Năng lượng tái tạo Sóc Trăng: Điện gió (1.000 MW, 100 MW hoạt động) và tiềm năng điện mặt trời hỗ trợ chuyển đổi năng lượng xanh, giảm phụ thuộc nhiên liệu hóa thạch. Kerala với 1.500 MW điện gió ven biển là bài học về thu hút FDI năng lượng.

Nông nghiệp công nghệ cao ĐBSCL: Lúa 4,7 triệu tấn và thủy sản 900.000 tấn được tối ưu nhờ công nghệ cao, tương tự Zeeland với nông nghiệp chính xác, đảm bảo an ninh lương thực và xuất khẩu.

Phân tích SWOT

Điểm mạnh

Quy mô kinh tế lớn: GRDP 217.587,2 tỷ đồng, xuất khẩu 3 tỷ USD, dân số 3,186 triệu.
Vị trí chiến lược: Trung tâm ĐBSCL, kết nối TP.HCM (170-230 km), quốc tế qua cảng Cái Cui, Trần Đề, sân bay.
Nông nghiệp dẫn đầu: Lúa 4,7 triệu tấn, thủy sản 900.000 tấn, chuỗi giá trị toàn cầu.
Hạ tầng giao thông đa dạng: QL1A, cầu Cần Thơ, sân bay quốc tế, cao tốc Cần Thơ – Cà Mau.
Di sản văn hóa: Chợ nổi Cái Răng, văn hóa Khmer, lễ hội Tây Đô thu hút du lịch.

Điểm yếu

Chênh lệch phát triển: Cần Thơ (GRDP 118.491,21 tỷ đồng, đô thị hóa 74%) vượt trội Sóc Trăng (40.591 tỷ đồng, 25%).
Hạ tầng chưa đồng bộ: Đường liên huyện yếu, cao tốc chậm triển khai, chi phí logistics cao.
Thiếu lao động kỹ năng: Tỷ lệ đào tạo 17,63%, thiếu nhân lực công nghệ cao.
Phụ thuộc nông nghiệp: Giá trị gia tăng thấp, dễ tổn thương bởi biến đổi khí hậu.
Ô nhiễm môi trường: Kênh rạch, biển bị ô nhiễm; di sản thiên nhiên suy giảm.

Cơ hội

Chính sách hỗ trợ: Nghị quyết 13-NQ/TW thúc đẩy phát triển ĐBSCL, ưu tiên hạ tầng, năng lượng.
Xuất khẩu nông sản: Cá tra, tôm, lúa cạnh tranh toàn cầu, học hỏi Kerala với chuỗi giá trị thủy sản.
Liên kết vùng: Cao tốc, cảng biển tăng kết nối TP.HCM, ASEAN.
Chuyển đổi số: Ứng dụng công nghệ trong nông nghiệp, du lịch, logistics.
Du lịch quốc tế: Chợ nổi, văn hóa Khmer, biển Trần Đề thu hút khách ASEAN, châu Âu.

Thách thức

Biến đổi khí hậu: Xâm nhập mặn, ngập lụt, sạt lở ảnh hưởng nông nghiệp, hạ tầng.
Cạnh tranh vùng: Cạnh tranh với TP.HCM, Đà Nẵng về FDI, du lịch.
Thiếu vốn đầu tư: Hạ tầng, năng lượng, bảo tồn di sản cần ngân sách lớn.
Quản lý sau sáp nhập: Chênh lệch phát triển, hành chính phức tạp.
Bảo tồn di sản: Chợ nổi, đình chùa, hệ sinh thái cần đầu tư dài hạn.

Tiêu chí	Điểm mạnh	Điểm yếu	Cơ hội	Thách thức
Kinh tế	GRDP 217.587,2 tỷ đồng, xuất khẩu 3 tỷ USD, FDI 3.442,98 triệu USD.	Chênh lệch GRDP, phụ thuộc nông nghiệp, FDI 2024 thấp (14,246 triệu USD).	Chính sách Nghị quyết 13-NQ/TW, xuất khẩu nông sản, FDI năng lượng.	Biến đổi khí hậu, cạnh tranh vùng, thiếu vốn đầu tư.
Xã hội	Dân số 3,186 triệu, văn hóa đa dạng, trung tâm giáo dục ĐBSCL.	Di cư âm (-4,25‰), lao động đào tạo thấp (17,63%), chênh lệch mức sống.	Đào tạo nghề, du lịch văn hóa, liên kết giáo dục.	Quản lý dân số, thiếu lao động kỹ năng, chênh lệch khu vực.
Du lịch	8,5 triệu lượt khách, doanh thu 578.704 triệu đồng, di sản đa dạng.	Hạ tầng chưa đồng bộ, sản phẩm đơn điệu ở Hậu Giang, Sóc Trăng.	Tour liên kết ĐBSCL, du lịch sinh thái, quốc tế.	Cạnh tranh với Phú Quốc, biến đổi khí hậu, thiếu quảng bá.
Hạ tầng	Giao thông đa dạng: QL1A, cảng Cái Cui, sân bay, cao tốc triển khai.	Chênh lệch hạ tầng, cao tốc chậm, ngập lụt.	Cao tốc liên kết, đầu tư cảng, chuyển đổi số.	Thiếu vốn, biến đổi khí hậu, quản lý phức tạp.
Di sản	Chợ nổi Cái Răng, văn hóa Khmer, hệ sinh thái sông – biển.	Di sản xuống cấp, ô nhiễm hệ sinh thái, thiếu đầu tư.	Du lịch di sản quốc tế, FDI bảo tồn, liên kết vùng.	Thiếu vốn bảo tồn, ô nhiễm, quản lý phức tạp.

Kết luận

Tỉnh Cần Thơ mới, với GRDP 217.587,2 tỷ đồng, dân số 3,186 triệu, và di sản văn hóa – thiên nhiên độc đáo, hứa hẹn dẫn đầu ĐBSCL trong kinh tế sông – biển, du lịch văn hóa, và năng lượng tái tạo. Sự kết hợp giữa nông nghiệp công nghệ cao (Hậu Giang), logistics đô thị (Cần Thơ), và kinh tế biển (Sóc Trăng) tạo nền tảng bền vững. Tuy nhiên, biến đổi khí hậu, chênh lệch phát triển, và thiếu lao động kỹ năng đòi hỏi giải pháp đồng bộ: đầu tư hạ tầng (cao tốc, cảng), đào tạo nhân lực, và bảo tồn di sản. Học hỏi từ Kerala (kinh tế biển, năng lượng) và Zeeland (du lịch sinh thái, nông nghiệp), Tỉnh Cần Thơ mới có thể trở thành trung tâm khu vực. Hãy khám phá tiềm năng tỉnh mới qua Bộ Kế hoạch và Đầu tư hoặc Tổng cục Thống kê để nắm cơ hội đầu tư.

Trên đây là những thông tin tổng quan về “TP. Cần Thơ – Hậu Giang – Sóc Trăng Sáp Nhập: Trung Tâm Kinh Tế Sông – kinh tế Biển của vùng Đồng Bằng Sông Cửu Long” do Sen Vàng Group cung cấp. Hy vọng với những thông tin trên giúp chủ đầu tư, nhà đầu tư và doanh nghiệp có thêm những thông tin về một trong những tiêu chí cần cân nhắc, xem xét trước khi đầu tư. Ngoài ra để xem thêm các bài viết về tư vấn phát triển dự án, anh chị, bạn đọc có thể truy cập trang web https://senvangdata.com.vn/.