Sáp nhập Đắk Lắk và Phú Yên: Hành Lang Rừng – Biển Mở Ra Tương Lai Phát Triển Tây Nguyên – Duyên Hải

26 Tháng 5, 2025

Sáp nhập Đắk Lắk và Phú Yên thành tỉnh Đắk Lắk mới là bước ngoặt chiến lược, mở ra không gian phát triển rộng lớn, kết nối Tây Nguyên với Duyên hải Nam Trung Bộ. Với diện tích 18.096 km², dân số 3,34 triệu người, và trung tâm hành chính tại TP. Buôn Ma Thuột, tỉnh mới sở hữu GRDP tổng hợp 203.959 tỷ đồng (2024), tăng trưởng ~5%. Sự kết hợp giữa nông nghiệp Tây Nguyên và kinh tế biển Duyên hải tạo sức mạnh tổng hợp, nâng tầm vị thế khu vực.

Từ “thủ phủ cà phê” Đắk Lắk đến bờ biển 189 km của Phú Yên, việc sáp nhập không chỉ giúp tinh gọn bộ máy mà còn mở ra cơ hội đầu tư hấp dẫn, đặc biệt cho các chủ đầu tư, nhà phát triển dự án bất động sản (BĐS), và nhà đầu tư. Bài viết này sẽ phân tích chi tiết tình hình trước và sau sáp nhập, làm nổi bật tiềm năng, thách thức, và triển vọng phát triển của tỉnh mới, giúp bạn định hướng chiến lược đầu tư hiệu quả.

Đọc thêm:

Tóm tắt quy hoạch giao thông tỉnh Phú Yên giai đoạn 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050

Tóm tắt quy hoạch du lịch Tỉnh Phú Yên giai đoạn năm 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050

Quy hoạch Khu công nghiệp – Cụm Công Nghiệp tỉnh Phú Yên giai đoạn 2021-2030, tầm nhìn 2050

Tóm tắt quy hoạch du lịch Tỉnh Đắk Lắk giai đoạn năm 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050

Quy hoạch Khu công nghiệp- Cụm Công Nghiệp tỉnh Đắk Lắk giai đoạn 2021-2030, tầm nhìn 2050

Tình Hình Kinh Tế – Xã Hội Trước Sáp Nhập

Đắk Lắk: “Thủ Phủ Cà Phê” Tây Nguyên

Đắk Lắk, với diện tích 13.000 km² và dân số 1,93 triệu người, là trung tâm kinh tế, giao thông của Tây Nguyên. GRDP năm 2024 đạt 141.362 tỷ đồng, tăng 4,13%, chủ yếu nhờ nông nghiệp, đặc biệt là cà phê (450.000 tấn/năm, xuất khẩu ~1 tỷ USD).

Đất bazan màu mỡ (700.000 ha) phù hợp cho cây công nghiệp như cà phê, sầu riêng, hồ tiêu. Hệ thống giao thông nội tỉnh mạnh với 7 quốc lộ (684 km, như QL14, QL26) và tỉnh lộ (~1.200 km), kết nối Buôn Ma Thuột với các huyện Ea Kar, M’Drăk. Sân bay Buôn Ma Thuột (công suất ~1 triệu hành khách/năm) là đầu mối hàng không Tây Nguyên.

Tỉnh có tiềm năng lớn về năng lượng tái tạo, với 41 dự án điện gió (tổng công suất 3.700 MW) và 19 dự án điện mặt trời (tổng công suất 4.193 MWp) đã được trình bổ sung quy hoạch (theo báo cáo năm 2020). Một số dự án đã triển khai, như dự án điện gió của Công ty TNHH Giải pháp năng lượng gió HBRE (28 MW) tại huyện Ea H’leo. Tuy nhiên, Đắk Lắk thiếu cảng biển, đường sắt, và hạ tầng logistics hiện đại, gây khó khăn cho xuất khẩu. Du lịch sinh thái (hồ Lắk, thác Dray Nur) và văn hóa dân tộc (cồng chiêng UNESCO) thu hút ~1,1 triệu lượt khách, nhưng chưa đạt tầm quốc tế do hạ tầng yếu.

Phú Yên: Kinh Tế Biển và Du Lịch Ven Biển

Phú Yên có diện tích 5.060 km², dân số ~880.000 người, và GRDP 62.597 tỷ đồng (2024, tăng 6,17%). Tỉnh sở hữu 189 km bờ biển, với kinh tế biển là trụ cột: thủy sản 40.000 tấn/năm (cá ngừ đại dương), cảng Vũng Rô (50.000 DWT, xử lý ~1 triệu tấn hàng/năm). Du lịch biển (Gành Đá Đĩa, Tháp Nhạn, đầm Ô Loan) đạt 4 triệu lượt khách, doanh thu 6.708 tỷ đồng. Giao thông đa dạng với QL1, đường sắt Bắc – Nam (~100 km), sân bay Tuy Hòa (~600.000 hành khách/năm), và hầm Đèo Cả, Cù Mông kết nối Khánh Hòa, Bình Định.

Phú Yên có tiềm năng lớn về du lịch văn hóa (lễ hội Cầu Ngư, hò bá trạo). Cánh đồng lúa Tuy Hòa (300.000 tấn/năm) là thế mạnh, nhưng đất nông nghiệp hạn chế (300.000 ha). Quy mô kinh tế nhỏ, FDI thấp (2,75 triệu USD), và giao thông Đông – Tây yếu (QL29 xuống cấp) là hạn chế.

Hạn Chế Chung Trước Sáp Nhập

Cả hai tỉnh phụ thuộc nông nghiệp, chịu tác động biến đổi khí hậu (hạn hán ở Đắk Lắk, lũ lụt ở Phú Yên), và thiếu lao động kỹ năng cao. Hạ tầng giao thông chưa đồng bộ, đặc biệt tuyến QL29 (~210 km) nối Đắk Lắk – Phú Yên, xuống cấp, hạn chế giao thương. Quy mô kinh tế nhỏ lẻ khiến hai tỉnh chưa tạo được sức bật trên bản đồ kinh tế Việt Nam.

Tình Hình Kinh Tế – Xã Hội Sau Sáp Nhập

Kinh Tế: Quy Mô Lớn, Đa Dạng Ngành

Sau sáp nhập, GRDP Đắk Lắk mới đạt ~203.959 tỷ đồng, tăng trưởng ~5%, kết hợp nông nghiệp Tây Nguyên và kinh tế biển Duyên hải. Nông nghiệp dẫn đầu với cà phê (450.000 tấn/năm), thủy sản (40.000 tấn/năm), và lúa (300.000 tấn/năm từ cánh đồng Tuy Hòa). Công nghiệp chế biến và logistics biển được kỳ vọng phát triển nhờ KKT Nam Phú Yên (lấp đầy 92%) và cảng Vũng Rô. FDI đạt 527,64 triệu USD (2024), tập trung vào năng lượng tái tạo (điện gió 500 MW) và công nghiệp. Chỉ số sản xuất công nghiệp (IIP) tăng ~6,5%, cho thấy tín hiệu tích cực.

Xã Hội: Dân Số Lớn, Đô Thị Hóa Tăng

Dân số ~2.8 triệu người, lao động ~1,6 triệu, thất nghiệp ~2,2%, tạo nguồn nhân lực dồi dào. Đô thị hóa tăng từ 30% (2024) lên 55–60% (2030), với 13 đô thị (4 biển: Sông Cầu, Tuy An, Tuy Hòa, Đông Hòa; 2 đồng bằng; 7 trung du miền núi). Văn hóa đa dạng (47 dân tộc, cồng chiêng UNESCO, lễ hội Cầu Ngư) là lợi thế. Giáo dục với 2 đại học, 3 cao đẳng tại Phú Yên hỗ trợ đào tạo nhân lực. Tuy nhiên, chênh lệch mức sống (nông thôn ~45–50 triệu đồng/năm) và thiếu lao động kỹ năng cao vẫn là thách thức.

Du Lịch: Rừng – Biển Đa Dạng, Tầm Nhìn Quốc Tế

Du lịch Đắk Lắk mới đạt 5,1 triệu lượt khách (2024), doanh thu 8.708 tỷ đồng, nhờ kết hợp rừng (hồ Lắk, thác Dray Nur) và biển (Gành Đá Đĩa, đầm Ô Loan). Các di sản như cồng chiêng UNESCO, Tháp Nghinh Phong, và tiềm năng Công viên Địa chất UNESCO mở ra cơ hội du lịch quốc tế. Tuy nhiên, hạ tầng du lịch chưa đồng bộ, sản phẩm du lịch mùa vụ là hạn chế cần khắc phục.

Hạ Tầng Giao Thông: Hành Lang Đông – Tây Bứt Phá

Hành lang Đông – Tây với QL29 (~210 km), cao tốc Đắk Lắk – Phú Yên (190 km), và đường sắt Buôn Ma Thuột – Tuy Hòa (169 km) rút ngắn thời gian di chuyển (Buôn Ma Thuột – Tuy Hòa từ 4–5 giờ xuống ~2,5 giờ). Giao thông nội tỉnh kết nối Buôn Ma Thuột – Tuy Hòa – KKT Nam Phú Yên qua ĐT643, ĐT644, đường ven biển (~82 km). Giao thông đối ngoại với cao tốc Bắc – Nam (Quy Nhơn – Chí Thạnh, Chí Thạnh – Vân Phong), hầm Đèo Cả, cao tốc Pleiku – Buôn Ma Thuột, và Đại lộ Đông Tây (QL27) liên kết Gia Lai, Khánh Hòa, Bình Định, Lâm Đồng. Quốc tế, cảng Vũng Rô (ASEAN), cửa khẩu Đắk Ruê (Campuchia, Lào), và sân bay Tuy Hòa (Châu Âu) mở rộng giao thương. Tuy nhiên, nhiều dự án còn trong quy hoạch, cần vốn lớn và tiến độ nhanh hơn.

Thách Thức Sau Sáp Nhập

Chênh lệch phát triển giữa Tây Nguyên (nông nghiệp) và ven biển (du lịch, kinh tế biển) là thách thức lớn. Hạ tầng chưa đồng bộ (QL29 xuống cấp, luồng sông Ba cần nạo vét), biến đổi khí hậu (hạn hán, lũ lụt), và quản lý hành chính sau sáp nhập (thủ tục đất đai, bố trí cán bộ) đòi hỏi giải pháp đồng bộ.

Những Điểm Nhấn Chính Của Đắk Lắk Mới

Quy Mô Kinh Tế Vượt Trội

Với GRDP ~203.959 tỷ đồng, dân số ~2.8 triệu, Đắk Lắk mới là tỉnh lớn thứ 3 Việt Nam về diện tích (18.096 km²). FDI 527,64 triệu USD (2024) tập trung vào năng lượng tái tạo và công nghiệp, mở ra cơ hội cho BĐS công nghiệp và logistics.

Kinh Tế Biển và Logistics

Bờ biển 189 km, cảng Vũng Rô (50.000 DWT, kế hoạch 100.000 DWT), và KKT Nam Phú Yên là “điểm vàng” cho kinh tế biển Đắk Lắk mới. Cảng cạn ICD Đông Hòa và cao tốc Đắk Lắk – Phú Yên (190 km) giảm chi phí logistics, hỗ trợ xuất khẩu nông sản (cà phê 1 tỷ USD) và thủy sản (40.000 tấn/năm).

Du Lịch Rừng – Biển Đa Dạng

Du lịch kết hợp rừng (hồ Lắk), biển (Gành Đá Đĩa), và văn hóa (cồng chiêng UNESCO, Tháp Nghinh Phong) đạt 5,1 triệu lượt khách, doanh thu 8.708 tỷ đồng. Tiềm năng Công viên Địa chất UNESCO mở ra cơ hội phát triển du lịch văn hóa Phú Yên và sinh thái Tây Nguyên.

Năng Lượng Tái Tạo

Đắk Lắk có tiềm năng lớn về năng lượng tái tạo, với 41 dự án điện gió (tổng công suất 3.700 MW) và 19 dự án điện mặt trời (tổng công suất 4.193 MWp) đã được trình bổ sung quy hoạch. Một số dự án đã triển khai, như dự án điện gió của Công ty TNHH Giải pháp năng lượng gió HBRE (28 MW), góp phần thúc đẩy phát triển năng lượng xanh.

Phân Tích SWOT Của Đắk Lắk Mới

Điểm Mạnh

Quy mô lớn: Diện tích 18.096 km², dân số 3,34 triệu, GRDP ~203.959 tỷ đồng.
Vị trí chiến lược: Hành lang Đông – Tây, kết nối Tây Nguyên – Duyên hải.
Nông nghiệp dẫn đầu: Cà phê (450.000 tấn/năm), thủy sản (40.000 tấn/năm).
Hạ tầng giao thông: Cảng Vũng Rô, hầm Đèo Cả, 2 sân bay, cao tốc quy hoạch.

Điểm Yếu

Chênh lệch phát triển: Tây Nguyên phụ thuộc nông nghiệp, ven biển mạnh du lịch.
Hạ tầng chưa đồng bộ: QL29 xuống cấp, cao tốc/đường sắt chậm tiến độ.
Thiếu lao động kỹ năng cao: Lao động vùng sâu yếu, hạn chế chuyển đổi kinh tế.
Quản lý tài nguyên: Suy thoái rừng, ô nhiễm biển từ nuôi trồng thủy sản.

Cơ Hội

Chính sách hỗ trợ: Nghị quyết 60-NQ/TW ưu tiên hạ tầng, logistics.
Xuất khẩu nông sản: Cảng Vũng Rô mở rộng, tăng kim ngạch xuất khẩu cà phê, thủy sản.
Liên kết vùng: Cao tốc Bắc – Nam, hầm Đèo Cả kết nối Gia Lai, Khánh Hòa.
Chuyển đổi số: Đô thị hóa (55–60% vào 2030) thúc đẩy BĐS và dịch vụ.

Thách Thức

Biến đổi khí hậu: Hạn hán Tây Nguyên, lũ lụt ven biển ảnh hưởng nông nghiệp, du lịch.
Cạnh tranh vùng: Khánh Hòa, Bình Định mạnh hơn về du lịch biển, logistics.
Thiếu vốn đầu tư: Cao tốc, đường sắt cần hàng nghìn tỷ đồng, tiến độ chậm.
Quản lý sau sáp nhập: Chênh lệch phát triển, thủ tục hành chính phức tạp.

Kết Luận

Đắk Lắk mới là điểm đến tiềm năng với kinh tế biển Đắk Lắk mới, nông nghiệp Tây Nguyên, và du lịch văn hóa Phú Yên. Hành lang Đông – Tây, cảng Vũng Rô, và các dự án cao tốc mở ra cơ hội đầu tư BĐS, logistics, và du lịch. Tuy nhiên, nhà đầu tư cần lưu ý thách thức: hạ tầng chưa đồng bộ, biến đổi khí hậu, và chênh lệch phát triển vùng.

Để phát triển bền vững, tỉnh cần đầu tư hạ tầng (cao tốc, cảng), đào tạo lao động kỹ năng cao, và học hỏi mô hình của nhiều thành phố trên thế giới về quản lý tài nguyên, chuyển đổi số.

Trên đây là những thông tin tổng quan về “Sáp nhập Đắk Lắk và Phú Yên: Hành Lang Rừng – Biển Mở Ra Tương Lai Phát Triển Tây Nguyên – Duyên Hải” do Sen Vàng Group cung cấp. Hy vọng với những thông tin trên giúp chủ đầu tư, nhà đầu tư và doanh nghiệp có thêm những thông tin về một trong những tiêu chí cần cân nhắc, xem xét trước khi đầu tư. Ngoài ra để xem thêm các bài viết về tư vấn phát triển dự án, anh chị, bạn đọc có thể truy cập trang web https://senvangdata.com.vn/.